با یاد و نام خدا
سوالات فصل سوم : رنگین کمان
=============
1- رنگین کمان در حقیقت تجزیه و بازتاب نور خورشید توسط قطرات باران است که در هوا باقی مانده اند.
2- رنگین کمان چگونه تشکیل می شود؟
3- رنگین کمان را معمولا چه موقع و در کجا می بینیم؟
4- نورهای رنگی مانند رنگین کمان را در کجاها دیده اید؟
5- با چه وسایلی می توان نور را تجزیه کرد؟
6- آیا نور چراغ راهنمایی را می توان تجزیه کرد؟ چرا؟
7- منشور چه شکلی است و از چه ساخته شده است؟
8- منشور چه می کند؟
9- نورهای حاصل از تجزیه ی نور سفید را به ترتیب نام ببرید. برای سهولت نام بردن آنها، چه راهی را پیشنهاد می کنید؟
10- گاهی نور در برخورد با قطره ی باران تجزیه و بازتاب نمی شود بلکه ........................................
11- چرا بعضی افراد نمی توانند نوشته های کتابها را بخوانند؟ آنها چه باید بکنند؟
12- برای دیدن نوشته های ریز یا اجسام بسیار کوچک، چه می توانیم بکنیم؟
13- ذره بین یک نوع عدسی محدب است. عدسی محدب به نامهای همگرا و کوژ هم نامیده می شود.
14- می دانید چرا عدسی به این نام نامیده شده است؟
15- وفتی از پشت لیوان پراز آب به نوشته های یک کتاب نگاه می گنیم مانند این است که از ..................... استفاده می کنیم.
16- ذره بین را از چه می سازند؟
17- وقتی نور خورشید به ذره بین می تابد، چه می شود؟
18- وقتی نور خورشید در یک جا جمع می شود، ............. حرارت زیادی تولید کرده و سبب ............... جسم می شود.
19- به کمک عدسی های محدب می توانیم تصاویر اجسام را روی دیوار یا پرده نشان دهیم ( مانند پرده ی سینما ).
20- عدسی ها در چه چیزهایی استفاده می شوند؟
21- در چه مشاغلی از عدسی ها استفاده می شود؟
22- اگر در اردو کبریت یا فندک نداشته باشید، همراهان شما چگونه می توانند آتش درست می کنند؟
23- وقتی جسمی را سبز رنگ می بینیم، یعنی آن جسم بجز رنگ ............ ، همه ی رنگها را جذب می کند.
24- چه جسمی را سفید رنگ می بینیم؟
25- چرا لباسهای سفید در برابر نور آفتاب کمتر گرم می شوند؟
26- چه جسمی را سیاه رنگ می بینیم؟
27- چرا لباسهای تیره در برابر نور آفتاب بیشتر گرم می شوند؟
28- چرا در خوزستان پوشیدن لباسهای روشن بهتر است؟
29- جسم شفاف به چه جسمی می گویند؟ یک مثال بزنید.
30- جسم نیمه شفاف به چه جسمی می گویند؟ یک مثال بزنید.
31- جسم غیرشفاف (کدر ) به چه جسمی می گویند؟ یک مثال بزنید.
32- بازتابش ( بازتاب ) نوریعنی چه؟
33- چه موقع جسمی را می بینیم؟
34- آینه چه می کند؟
35- آینه ی کناری و داخلی اتوموبیل چه کمکی به راننده می کند؟
36- بعضی آینه ها تصویر بزرگتری را نشان می دهند ( آینه های مقعر )
37- آینه ها ی محدب دامنه ی دید وسیعتری را به ما می دهند ( آینه های کناری اتوموبیل یا آینه های کنار بزرگراه ها ).
38- بازتاب نور در سطح صیقلی شده و صیقلی نشده چه تفاوتی با هم دارند؟
39- چه فرقی بین آینه و عدسی وجود دارد؟
40- شیشه ی شفاف پنجره یا اتاق یک سطح صیقلی شده است. چرا نور را کاملا بازتابش نمی کند؟
41- چرا آینه که یک شیشه ی شفاف است، نور را کاملا بازتابش می کند؟
42- چرا قاشق درون لیوان پراز آب شکسته به نظر می رسد؟
***** سوالاتی برای اطلاعات بیشتر :
1- چند نوع عدسی داریم؟ دونوع 1- عدسی های همگرا ( محدّب ) 2- عدسی های واگرا ( مقعّر).
2- عدسی همگرا ( محدّب ) چه مشخصاتی دارد؟ لبه هایش نازک و وسط آن ضخیم تر از لبه هایش است. نور را از خود عبورداده و روی کانون متمرکز می کند.
3- عدسی واگرا ( مقعّر ) چه مشخصاتی دارد؟ لبه هایش ضخیم و وسط آن نازکتر از لبه هایش است. نوررا از خود عبورداده و پرتوهای آن را پراکنده می کند.
4- رعدو برق چگونه به وجود می آید؟ از برخورد ابرهایی که الکتریسیته ی ساکن مثبت و منفی دارند، رعدوبرق ایجاد می شود.
5- چند نوع عدسی داریم؟ دو نوع. اول:عدسی محدّب ( کاو یا برآمده ) دوم: عدسی مقعّر ( کوژ یا فرورفته )
6- ذرّه بین نور را چه می کند؟ ذرّه بین نور را از خود عبور داده و در یک نقطه جمع کرده و حرارت زیادی در آن نقطه به وجود می آید. به این نقطه کانون عدسی می گویند.
7- کاربرد عدسی ها چیست؟ عدسی ها را در شکلها و اندازه های گونانگون می سازند و از آنها در بسیاری از وسایل استفاده می کنند.
8- چگونه با استفاده از ذرّه بین آتش درست می کنند؟ ذرّه بین را طوری قرار می دهند که نور خورشیدرا روی نقطه ای از جسمی جمع کند. براثر ایجاد حرارت، جسم آتش می گیرد.
9- از عدسی در چه وسایلی استفاده می کنند؟ در عینکهای طبی، در دوربین های عکاسی، در دوربین های شکاری، در تلسکوپها، در میکروسکوپها، در دستگاههای نمایش فیلم در سینما و در ساعت سازی ها.
10- از عدسی ها چه استفاده ای می شود؟ برای نشان دادن تصویری بزرگتر از جسم، برای دیدن اجسام در فواصل دور ( دوربین ها )، در عینکها برای اصلاح مشکلات بینایی بیماران.
11- نور شدید چه خطراتی برای چشم دارد؟ نورشدید به چشم آسیب می رساند. بدون استفاده از عینکهای مخصوص به نور شدید مانند خورشید، نور دستگاه جوشکاری و لامپهای قوی نگاه نکنید چون قرنیه ی چشم شما صدمه می بیند.
12- چه نکاتی را باید در زمان مطالعه رعایت کنید تا چشمتان آسیب نبیند؟ در نور کم و بسیار زیاد مطالعه نکنید. هنگام مطالعه نور از سمت چپ به نوشته بتابد. هنگامی که در خودرو درحال حرکت نشسته اید مطالعه نکنید. فاصله ی کتاب یا نوشته از چشممان حدود چهل سانتیمتر باشد. هنگام نوشتن اگر راست دست هستید نور از سمت چپ و اگر چپ دست هستید نور از سمت راست به نوشته بتابد.
13- عدسی ها چه کمکی به ما می کنند؟ بزرگ کردن تصویر اجسام برای بهتر دیدن آنها ( بزرگنمایی )- ایجادحرارت برای درست کردن آتش - نمایش و نشان دادن تصویر اجسام بر روی پرده ( سینما )
توجه : تنها به این سوالات اکتفا نکنید و حتما کتاب درسی خود را نیز به دقت بخوانید.
با یاد و نام خدا
فصل سوم : رنگین کمان
======================
سلام
فصل سوم کتاب علوم تجربی شما در باره ی رنگین کمان، ذره بین، عدسی و کاربرد عدسی ها است. به همین علت در ابتدا مطالبی پیرامون نور و ماهیت آن، شکست نور، تجزیه ی نورریال نورهای تشکیل دهنده ی نور سفید و .... ، برایتان روی وبلاگ می گذارم. این مطالب را از اینترنت گرفته ام و آنهایی را که فکر می کردم برای شما مفید است روی وبلاگ می گذارم. شما می توانید با کمک اولیایتان، واژه های نور، شکست نور، تجزیه ی نور را در اینترنت جستجو کرده و مطالب بیشتری را پیدا کنید.
1- چه موقع جسمی را می بینیم؟ زمانی که نور به جسم تابیده و بازتابش پیدا کند ( منعکس شود ) و به چشم ما برسد.
2- نورچیست؟ نور شکلی از انرژی است که از ذراتی به نام فوتون ساخته شده و به خط مستقیم حرکت می کند.
3- سرعت نور چقدر است؟ نور در هرثانیه تقریبا سیصدهزار کیلومتر می پیماید.
4- آیا سرعت نور در همه ی محیطها یکسان است؟ خیر. سرعت نور در خلاء بیشتر از سرعت آن در هوا و آب است.
خلاء > هوا > شیشه > آب
5- تاریکی یعنی چه؟ نبود نور را تاریکی می گویند.
6- نور سفید از چه رنگهایی تشکیل شده است؟ نورسقید از هفت رنگ ( طیف نور ) تشکیل شده است که به ترتیب عبارتند از: بنفش، نیلی، آبی، سبز، نارنجی و قرمز ( اگر حروف اول نام نورها را کنارهم بگذاریم، واژه ی بی معنی بناس زنق درست می شود که می تواند به شما کمک کند تا نور ها را به ترتیب نام ببرید ).
7- نور سفید را با چه وسیله ای تجزیه می کنند؟ نورسفید را به کمک وسیله ای به نام منشور به نورهای تشکیل دهنده اش تجزیه می کنند ( طیف نور ).
8- شکست نور چیست؟ هرگاه یک باریکه ی نور به صورت مایل ( نه به شکل عمود ) به آب بتابد، مسیر آن در آب تغییر می کند. در این حالت می گویند نور می شکند مثلا شما اگر قاشقی را درون لیوان پرآب قرار دهید، قاشق شکسته به نظر می آید. این شکستگی ظاهری تصویر قاشق، یه دلیل شکست نور است.
9- منشور چگونه نور سفید را تجزیه می کند؟ نور سفید هنگام برخورد به منشورمی شکند و به نورهای هفتگانه تجزیه می شود. در هنگام تجزیه ی نور، نور بنفش بیشتر ونور قرمز کمتر شکسته می شوند.
10- بازتاب نور ( بازتابش نور ) یعنی چه؟ هرگاه نور به یک صطح صیفلی برخورد کند، بازتابش می شود ( منعکس می شود ).
11- اگر سطح چیزی کاملا صیقلی باشد، چگونه نور را بازمی تاباند؟ اگر سطح چیزی کاملا صیقلی باشد، نور با هرزاویه ای به آن بتابد با همان زاویه بازتابش ( منعکس ) می شود.
12- اگر سطح کاملا صیقلی نباشد، چگونه نور را باز می تاباند؟ نور را کاملا منعکس نمی کند.
13- اجسام شفاف یعنی چه؟ اجسامی که نور را به خوبی از خود عبور می‌دهند، اجسام شفاف نام دارند، مانند شیشه های شفاف، آب، ذره بین و ... .
14- اجسام غیرشفاف یعنی چه؟ اجسامی که نور را از خود عبورنمی دهند مانند چوب، ورقه ی آهنی و مقوا.
15- اجسام نیمه شفاف به چه اجسامی می گویند؟ اجسامی که نور از آنها عبور می‌کند ولی از پشت آنها اجسام دیگر به طور واضح دیده نمی‌شوند؛ مانند: شیشه‌های مات.
16- فاصله ی کانونی عدسی یعنی چه؟ فاصله ی کانون عدسی تا مرکز عدسی را فاصله ی کانونی عدسی می گویند.
17- چند نوع عدسی داریم؟ دو نوع 1- محدب ( کوژ ) 2- مقعر ( کاو ).
18- تصویر جسم درعدسی محدب چگونه است؟
الف- جسم در فاصله ی دور - نصویر مساوی جسم، حقیقی و وارونه روی کانون
ب- جسم روی کانون - تصویر بزرگتر، حقیقی، وارونه ودر فاصله ی دور
پ- جسم در فاصله ی کانونی - تصویر بزرگتر، مجازی، مستقیم ودر همان طرف جسم
حالت سوم زمانی است که ما از ذره بین برای دیدن اجسام ریز استفاده می کنیم تا آن را درشت تر ببینیم.
19- چگونه بفهمیم جسمی در فاصله ی کانونی عدسی محدّب قرار دارد؟ عدسی را جابجا می کنیم تا تصویر کاملا واضح شود. این نقطه مرکز کانونی عدسی است. سپس آن را دورتر می کنیم. وقتی تصویر شروع به مات شدن کرد، از فاصله ی کانونی عدسی خارج شده ایم.
20- فاصله ی کانونی عدسی محدّب را چگونه اندازه می گیرند؟ عدسی را طوری قرار می دهند تا نور را در نقطه ای جمع کند. فاصله ی این نقطه تا عدسی همان فاصله ی کانونی عدسی است.
21- اجسام منیر به چه اجسامی می گویند؟ اجسامی که خود منبع نور هستند، مانند خورشید، لامپ الکتریکی روشن و ... .
22- اجسام غیرمنیر به چه اجسامی می گویند؟ اجسامی که نور را از جسم منیر دریافت کرده و بر اثر بازتاب نور دیده می‌شوند مانند: خود شما ، کره ماه و ... .